‘Seksverslaving is een reëel probleem, dat snel in omvang toeneemt’

Psychiater Bram Bakker schreef een opiniestuk voor de Volkskrant in 2012. Zijn stellen is: seksverslaving is een reëel probleem. Een citaat.

OPINIE Zolang er geen goede en algemeen geaccepteerde definitie van seksverslaving is, zal er weinig onderzoek naar gedaan worden, schrijft Bram Bakker. ‘Terwijl nu al één procent van de Nederlandse mannen zichzelf ziet als ‘behoorlijk verslaafd’ aan porno.’
In de wetenschapsbijlage van deze krant stond op 15 december een interessant, maar ook verontrustend artikel over seksverslaving. Het belangrijkste nieuwsfeit was dat de stoornis niet zal worden opgenomen in het nieuwe classificatiesysteem DSM-5, dat volgend jaar verwacht wordt.

In vrijwel de hele wereld geldt het DSM-systeem als de gouden standaard voor psychiaters en psychologen. De macht van dit systeem is zo groot dat talloze professionals zijn gaan geloven dat dit systeem een objectieve weergave is van de werkelijkheid van patiënten. Verzekeraars baseren er hun vergoedingssystemen op en farmaceuten gebruiken het om onderzoek te laten verrichten waarmee ze hun producten kunnen slijten.

Er is niets op tegen dat men probeert om de complexe problematiek van mensen met psychische problemen te versimpelen met een diagnostisch model, maar dat het DSM-systeem en de werkelijkheid veel te ver uit elkaar liggen wordt door steeds meer goed gekwalificeerde criticasters betoogd. Dat betekent nog niet dat het systeem maar moet worden afgeschaft. In sommige gevallen zijn patiënten en hun behandelaren er zelfs bij gebaat dat een bepaalde aandoening in zo’n systeem wordt opgenomen.

Slecht nieuws

Dat de diagnose seksverslaving niet in de DSM-5 wordt opgenomen is ronduit slecht nieuws. Dat het niet in de huidige editie van de DSM staat is nog begrijpelijk, omdat deze kwaal in 1994, bij het verschijnen van de DSM-4, nog niet zo veel voorkwam als nu.

En daar duikt direct het eerste probleem al op: er is niemand die weet hoe veel mensen er kampen met een seksverslaving als er geen duidelijke afspraken komen over de definitie. Vanwege het ontbreken van consensus heeft men besloten de diagnose maar helemaal te schrappen. Terwijl iedere psychiater en psychotherapeut de afgelopen jaren heeft kunnen signaleren dat seksverslaving een reëel probleem is, dat snel in omvang toeneemt. Je kunt er flauwe grappen over maken, zoals sommige macho’s die roepen dat ze nog een vrouw zoeken die hieraan lijdt, maar je kunt ook eens naar de film ‘Shame’ gaan kijken om te zien hoe ernstig seksverslaving kan zijn.

Mensen met verstand van internet hebben me verteld dat ‘seksverslaving’ tot de meest ingetypte problemen behoort waarvoor men via Google hulp zoekt. Bijna even veel als ‘relatieprobleem’, iets dat bij mensen met een seksverslaving die (nog) een relatie hebben ook altijd speelt. Veel partners zijn trouwens ook op zoek naar hulp voor zichzelf, dus er is een enorme vraag naar hulpverleners met verstand van seksverslaving. Er zijn gelukkig ook steeds meer therapeuten die zich hier specifiek in willen bekwamen. En dat is nodig ook, omdat de behandeling vaak zeer complex is. En daar komt de volgende complicatie om de hoek: welke behandeling moet je eigenlijk hebben, als je seksverslaafd bent?

Kostbaar

Wat werkt wel, en wat zeker niet? Zolang er geen goede en algemeen geaccepteerde definitie van seksverslaving is, zal er weinig onderzoek naar gedaan worden. Behandelstudies zijn zeer kostbaar, en als je de uitkomsten in twijfel kunt trekken omdat je niet goed weet wie er zijn behandeld in een onderzoek, dan kan je er beter niet aan beginnen. Dat is echter niet in het belang van de patiënten, die nu gedwongen worden om geloof te hechten aan de beweringen van vaak zelfbenoemde deskundigen, die geen goede onderbouwing kunnen geven aan hun claims.
De deskundigen verwachten seksverslaving nu in de DSM-6. Als die er ook pas negentien jaar na de voorgaande versie is, praten we over 2031.

Terwijl nu al één procent van de Nederlandse mannen zichzelf ziet als ‘behoorlijk verslaafd’ aan porno. Liefst acht procent beschouwt zichzelf als ‘een beetje verslaafd’ (IVO-onderzoek 2011). Er kijken miljoenen jongens en mannen naar porno, dus tienduizenden hebben er al een serieus probleem. De kwaal geen serieuze plek geven is dan ook onverantwoord ten opzichte van de mensen die er aan lijden.

Bram Bakker is psychiater en columnist van Volkskrant.nl  Door: de Volkskrant (opinie) – 24 december 2012, 7:36

Als hulpverlener bij seksverslaving merk ik het dagelijks: seksverslaving is een reëel probleem.