Verslavingen

Verslavingen behoren tot de grote problemen van onze huidige samenleving. Om je een idee te geven: ze zijn o.a. de oorzaak van vroegtijdig overlijden, allerlei lichamelijke en geestelijke aandoeningen zoals kanker en depressie, verlies van werk, verlies van sociale relaties, verlies van kinderen en partners.

Seksverslaving mannen

Bij een seksverslaving heb je een ongezonde, dwangmatige en groeiende behoefte aan seksuele handelingen, terwijl het daadwerkelijk hebben van seks niet bevredigend voor je is. Lees meer over de kenmerken en de oorzaken.

Seksverslaving bij mannen  >>

Seksverslaving vrouwen

Als het gaat over onderwerpen als seks, porno en masturbatie, dan denk je meestal meteen aan mannen. Maar ook vrouwen kunnen worstelen ook met seks. Net als bij mannen kan dat allerlei vormen aangeven en problemen veroorzaken.

Seksverslaving bij vrouwen >>

Pornoverslaving

Wanneer ben je verslaafd aan porno of cyberseks? We spreken van verslaving wanneer als het is een overheersende en oncontroleerbare dwang wordt, die je dagelijks leven ontregelt en een probleem vormt in je relatie, werk of vriendschappen.

Pornoverslaving >>

Mastrubatieverslaving

Zelfbevrediging is een manier om je meer bewust te worden van je lichamelijkheid en je seksuele gevoelens. Aangenomen wordt dat zelfbevrediging hoort bij de seksuele ontwikkeling van mannen en vrouwen. maar het kan ook een verslaving worden.

masturbatieverslaving >>

Gevolgen van verslaving

Verder draagt verslaving bij aan criminaliteit, verkeersongelukken, slechte opvoeding van kinderen en doen een groot beroep op de gezondheidszorg. (Hersenhack, Update je brein, p. 115-116). Je kunt verslaafd zijn aan bepaald gedrag: seks, gokken, werken. Of je kunt verslaafd zijn aan middelen, zoals geld, drank cocaïne, gamen, medicijnen, eten en roken. In Nederland zouden er rond de 2 miljoen mensen  middelen misbruiken of hieraan verslaafd zijn (Schatting van Jellinek). Uit allerlei onderzoeken blijkt dat verslaving een wereldwijd probleem is dat epidemische vormen heeft. Iedereen is verslavingsgevoelig en dat houdt verband met de ontwikkeling en werking van onze hersenen, geeft wetenschapper en onderzoeker Margriet Sitskoorn aan. (p. 119).

Afhankelijkheid

Wanneer je de definitie van verslaving opzoekt is er één belangrijk woord:  afhankelijkheid. Lichamelijke afhankelijkheid geeft aan dat je steeds meer van een middel of gewoonte nodig hebt om hetzelfde effect te bereiken én dat je lichamelijke problemen ervaart wanneer je stopt met de gewoonte of een middel.  Dit gaat over tolerantie. Daarnaast is er ook een geestelijke afhankelijkheid: zonder het gebruik van een middel of het uitvoeren van de gewoonte, kun je niet goed mentaal functioneren. We spreken van twee typen verslaving: gedragsverslaving en middelenverslaving.

Het emotionele brein

Volgens psychiater Bram Bakker komt er meer bewijs dat gedragsverslavingen gepaard gaan met dezelfde afwijkingen in de hersenen als verslaving aan middelen. Het zou hier met name gaan om het emotionele brein (limbische systeem). Verslaving ontstaat op het moment dat iemand de impuls, die uit bepaalde delen van het emotionele brein komt, niet kan bedwingen. Anders gezegd: ‘een heel simplistische uitleg van verslaving is dat het rempedaal, waarmee de impulsen beheerst worden, niet goed functioneert. (Over seks gesproken, p. 110).

Op het moment dat gezonde mensen zich realiseren dat ze moeten stoppen, gaan verslaafden door. Of ze geven extra gas: een vicieuze cirkel waarin nog meer drank, drugs, seks of eten wordt geconsumeerd. Ondanks dat mensen weten dat dit niet verstandig is.

‘De behandeling van een verslaving wordt vaak gekenmerkt door vallen en opstaan, ofwel twee passen vooruit en een pas achteruit. Een seksverslaving is hierin net als alle andere verslavingen’ (Over seks gesproken, p. 117).

Hoewel er zeker overeenkomsten zijn tussen middelenverslaving en gedragsverslaving, zijn er ook belangrijke verschillen. Bij gedragsverslavingen is er een psychologische afhankelijkheid, maar is een fysieke afhankelijkheid veel minder aanwezig (of zelfs afwezig) vanwege de afwezigheid van een psychoactieve stof. Bij gedragsverslavingen zoals eetverslaving en seksverslavingen, spelen wel lichaamseigen stoffen een rol (bv. endorfine, Catecholamine en oxyticine). Daarom is het bij gedragsverslavingen soms moeilijk te onderscheiden wat hoort bij het natuurlijke patroon en waar het om afhankelijkheid gaat. Bij seksverslaving stel je hierbij de vraag of er sprake is van een natuurlijke behoefte aan seks, of dat het seksueel verlangen  een aangeleerd patroon is. Het lijkt er soms meer op dat het seksueel verlangen uit evenwicht is. Dat de balans tussen gezond en ongezond kwijt geraakt is.