Masturberen – wel of geen probleem?

Wanneer wordt zelfbevrediging een probleem? Waar is de grens tussen een normale ontwikkeling die start in de puberteit, het genieten van je lichaam en wanneer wordt het problematisch gedrag? Zelfbevrediging vraagt om een genuanceerde stellingname. Zelfbevrediging heeft positieve kanten, maar kan ook aanleiding geven tot problemen (Douglas Weiss)

Gezond of ongezond

Zelf-exploratie is een onderdeel van opgroeien. Je lichaam is niet bedoeld om een bron van schaamte te zijn. De prettige gevoelens die voortkomen uit zelf-stimulering kunnen opwindend en tegelijkertijd spannend zijn. Het gaat om het ontdekken en nieuwsgierig zijn naar hoe het lichaam werkt. Net zoals met alle vormen van seks, kunnen we zelfbevrediging een gezonde (zowel geestelijke, emotionele en lichamelijke) manier, als ook op en ongezonde manier vormgeven. Maar wanneer wordt het een probleem?

Dwangmatig

Masturberen wordt een probleem als het dwangmatig wordt en je er geen controle over hebt. Het gedrag begint jou te beheersen en je merkt dat je dit gedrag (inclusief gedachten, gevoelens en fantasieën) niet kan stoppen; het wordt een probleem als je gedrag in conflict is met je geweten.

Depressieve gevoelens

Ons geweten wordt gevormd door o.a. opvoeding, (sub)cultuur, onderwijs, relaties en persoonlijke ervaringen. We laten ons bewust en onbewust sturen door ons geweten. Wanneer gedrag in conflict is met het geweten (normen, waarden), dan is een mens in staat om het eigen geweten geweld aan te doen. Dit kan dit leiden tot depressieve gevoelens. Het kan ook zijn dat ons geweten gevormd is op een manier die niet (meer) bij je past. Het kan helpen om onze bewuste en onbewuste overtuigingen boven water te krijgen en bewust een keuze te maken hoe jij in bepaalde thema’s wil staan. Zelfbevrediging voor jou een bron is van troost en ontspanning. Het kan de manier voor jou zijn om jezelf in slaap te brengen. De chemische processen als gevolg van het orgasme veroorzaken een ontspanning en slaperigheid. Het is van belang om gezonde manieren van zelf-troost, zelfontspanning en angst-regulering te ontwikkelen.

Uit balans

Lang niet in iedere situatie is de drang om jezelf te bevredigen een verslaving. Je kunt het vergelijken met een eetpatroon. Eten hoort bij een normale levensbehoefte: ons leven wordt erdoor in stand gehouden en opent de weg tot groei. Eten kan echter ook uit balans raken: we eten teveel of te eenzijdig, waardoor een eetpatroon ontstaat wat voor disbalans zorgt. Het kan zelfs leiden tot een obsessief eetpatroon. Seksueel kan ons leven ook uit balans raken: onze natuurlijke behoefte aan seksuele bevrediging wordt een drang die onverzadigbaar lijkt. Is het een verslaving? Nee, maar er ontstaat een onbalans die vraagt om een herijking.

De balans opmaken

Veel mensen hebben in de loop van jaren een patroon van zelfbevrediging opgebouwd waarmee ze niet tevreden zijn. Zo’n patroon verander je niet zomaar. Wie zichzelf jarenlang gevoed heeft met pornografische beelden of fantasieën, kan dat niet van de ene op de andere dag negeren. Dit geldt tevens voor romantische fantasieën.
Wie geleerd heeft om zelfbevrediging te koppelen aan schaamte en schuld, is deze gevoelens niet ineens kwijt. We geven daarom een aantal tips. We stellen met nadruk dat dit tips zijn; het is niet een protocol waarin beschreven wordt hoe je met zelfbevrediging moet omgaan.

Toets je eigen denken over je lichaam en over je seksualiteit

Onze cultuur is sterk beïnvloed door het christelijk denken over ons lichaam. Ons lichaam werd als minder gezien dan als onze geest. Veel antieke christelijke denkers die zijn opgevoed in het Grieks wijsgerig denken, benadrukte een dualisme tussen lichaam en geest.

Huidige spirituele denkers benadrukken juist dat we ons lichaam mogen accepteren. We hebben niet alleen een lichaam. Het maakt deel uit van onze identiteit. Diverse christelijke denkers  benadrukken deze denkwijze.

Er is een citaat van Henri Nouwen, waarin hij oproept om je eigen lichaam niet als vijand van jezelf te zien. Je lichaam is niet slecht (Henri Nouwen: Binnen Geroepen, blz. 29, Lannoo, Tielt 1999):

 Je hebt je nooit helemaal thuis gevoeld in je lichaam. Maar God houdt van alles wat je bent, geest en lichaam. Je bent je lichaam steeds meer gaan zien als een vijand die je moet verslaan. Maar God wil dat je bevriend raakt met je lichaam, zodat het uit de dood kan opstaan. Als je je lichaam niet helemaal tot jezelf rekent kun je het niet meenemen naar een eeuwig leven.

Hoe moet jij je  lichaam eigen maken? Door het aandeel te geven in je diepe verlangen om liefde te ontvangen en te geven. je lichaam wil vasthouden en vastgehouden worden, het wil aanraken en aangeraakt worden. Die wensen moet je niet minderwaardig vinden, ontkennen of onderdrukken. Maar je moet wel op zoek blijven naar wat je lichaam ten diepste nodig heeft, namelijk oprechte genegenheid en liefde. Telkens als je verder kunt komen dan breng je je lichaam een beetje meer thuis bij jezelf, bevorder je een beetje meer samenhang en eenheid.

Hoe denk je over je eigen lichaam?  Als je concludeert dat je een negatief beeld hebt van je lichaam en je seksuele verlangens, probeer dan het denken hierover te veranderen. Spreek positieve gedachten over je eigen lichaam uit, en dank God voor datgene aan je eigen lichaam wat je positief waardeert. Laat jezelf hierbij niet leiden door het reclamebeeld van het ideale lichaam: dit is een beeld waaraan heel weinig mensen kunnen voldoen. Ieder mens is uniek. Schoonheid zit in je uniek zijn! Betrek God in je denken over je seksuele beleving. Vertel Hem hoe je het eigen lichaam ervaart, ook als het gaat om seksuele opwinding. Seksuele opwinding op zichzelf wordt door God niet afgewezen, waarom zou jij het dan wel afwijzen?

Evalueer motieven die een rol spelen bij zelfbevrediging

Het is mogelijk dat je gewoontes ontwikkelt rond zelfbevrediging waarbij  gemengde motieven een rol spelen. Als je jezelf bevredigt, doe je dat dan om eenzaamheid te vergeten, uit verveling, uit onvrede over allerlei dingen die niet lopen zoals je  wilt, als troost?

Als dit zo is, veroordeel jezelf daar dan niet voor. Ook hier geldt weer: Ben je christen? betrek God hierin. Vraag of Hij je wil helpen om deze motieven op een andere manier op te lossen Wanneer genoemde problemen een rol spelen in je leven, probeer dan iemand te vinden met wie je daarover kan praten. Valkuil: denk niet dat hierdoor je behoefte aan zelfbevrediging zal verdwijnen. Het gaat er om dat wanneer je werkt aan dit soort problemen, je kunt leren om ze niet als motief voor zelfbevrediging te gebruiken. Tegelijkertijd kan je dan leren om meer te genieten van  zelfbevrediging.

Het patroon van zelfbevrediging  doorbreken

Misschien kom je tot de conclusie dat je het patroon van zelfbevrediging wilt doorbreken. Het is dan duidelijk dat je voor ogen hebt waarom je dit wilt. Streven naar een leven waarin je immuun bent voor seksuele prikkels is niet reëel. Hooguit kan je verandering aanbrengen in de manier waarop je aan deze prikkels gehoor geeft. Douglas Weiss gebruikt een vragenlijst die je kan helpen bij het doorbreken van het patroon.

Probeer nieuwe grenzen te stellen: onder welke omstandigheden mag jij genieten van zelfbevrediging. Hoe vaak wil je aan zelfbevrediging doen? Is twee keer per week acceptabel, vaker, of juist minder vaak? Het is raadzaam deze grenzen met een vertrouwd persoon te bespreken.

Wil jij weten welke invloed seks op jou heeft?

Doe de basistest

Na het invullen krijg je meteen een uitslag en advies